In de raadsvergadering van 10 juli 2024 werd de Kadernota 2025-2028 besproken. Dat is een document waarin plannen voor de komende jaren staan én hoe die betaald worden. In de Kadernota staan dit jaar onder andere mogelijke bezuinigings-voorstellen. Maar sorteert het college voor op een verhoging van de OZB-belasting voor inwoners en ondernemers. En daar vinden wij wat van. Lees hieronder de volledige spreektekst van Gerben Evers terug.
Ik heb mijn bijdrage een titel meegegeven, namelijk: welke ambities heb jij? Waarom deze titel? Omdat ik van mening ben dat bij de politieke en financiële beschouwingen het zou moeten gaan over waar we met onze gemeente naartoe willen. Vergelijk het met de bondscoach en zijn selectie. Die spreken uit dat ze het beste uit zichzelf willen halen en dat ze gaan voor de titel. Om dat doel te halen, moeten prioriteiten gesteld worden en keuzes worden gemaakt richting dat doel. Is dat dan een garantie tot succes? Zeker niet, maar wanneer je duidelijke keuzes maakt, kun je altijd reflecteren en bijstellen, zodat je het de volgende keer beter doet. Laten we kijken naar (1) de ambitie van dit college, (2) onze ambitie voor Barneveld en (3) onze ambitie voor dit college.
Welke ambitie heeft dit college?
Het college heeft de ambitie de basis op orde te krijgen en verantwoord te groeien. Daarbij hanteren ze de volgorde: (a) oud voor nieuw, (b) bezuinigen en (c) lastenverzwaring. Als je het mij vraagt is dat geen gekke prioritering, met dien verstanden dat lastenverzwaring pas kan als alle andere opties zijn uitgespeeld. Het is dan ook te betreuren dat dit college zich niet aan haar eigen prioritering houdt, door voor te stellen vanaf 2025 al de OZB extra te verhogen. Zodoende dienen wij samen met het CDA, Burger Initiatief en lid Bos een amendement in om de OZB verhoging niet door te voeren. Daarnaast roepen wij het college op zich aan haar eigen prioritering te houden. Dus eerst de andere opties uitspelen, voordat de lasten voor inwoners en ondernemers verzwaard worden. Kan de wethouder ons dit toezeggen?
Welke ambitie hebben wij voor de gemeente Barneveld?
Wij willen een financieel gezonde, groeiende en veilige gemeente zijn, die goed bereikbaar is en waarin elk talent telt. Een gemeente waarin het college een visie heeft en daar duidelijke keuzes voor maakt. Een gemeente waarin lastenverzwaring alleen gebeurt als het écht niet anders kan. Ik neem u mee in 3 van onze belangrijkste ambities voor Barneveld.
- Een financieel gezonde, groeiende gemeente;
- Een veilig Barneveld;
- Een goed bereikbare gemeente Barneveld.
Onze eerste ambitie
Wij willen een groeiende gemeente zijn die goed omgaat met geld. Die begrijpt dat een euro maar een keer uitgegeven kan worden én dat die euro eerst verdiend moet worden. Een structureel sluitende begroting is onderdeel van een financieel gezonde gemeente. Hier moet het college mee aan de slag.
Groeien door te bouwen
Om te groeien moet er gebouwd worden. Met het groeien van Barneveld groeien automatisch de OZB-inkomsten, zonder dat je daarvoor de belasting hoeft te verhogen. Door te blijven bouwen komt er meer ruimte op de markt voor onze starters. Daarom roepen wij het college ook op richting woondeals 2.0: bouw in hoog tempo door en pas je ambitieniveau hierin niet aan naar beneden. Kan de wethouder dit toezeggen? Daarnaast dienen wij samen met de ChristenUnie een motie in voor het aanvragen van subsidie voor flexwoningen, een woonoplossing waar wij al jaren om vragen én waarvoor het college voorzichtig de deur heeft opengezet.
Ga verstandig om met de opbrengsten
Om te kunnen doorgroeien is actief grondbeleid nodig. Bij grondbeleid horen ook (tussentijdse) winstnemingen. Met winstnemingen moet verstandig omgegaan worden. Bijvoorbeeld door deze in een spaarpotje te plaatsen. Wij zijn dan ook blij met de toezegging van de wethouder in de commissie dat bij de nota reserves en voorzieningen dit wordt meegenomen.
Onze tweede ambitie
Wij willen een veilig Barneveld, zowel on- als offline. In Barneveld is geen plek voor helden op sokken die mensen oplichten. Ook is er geen ruimte voor ondermijning. Wij willen daarom in veiligheid blijven investeren. Daarvoor hebben wij in de afgelopen periode een initiatiefvoorstel ingediend. Daarnaast hebben wij ons hard gemaakt voor bijvoorbeeld extra capaciteit voor de Bibob-toetsing en het realiseren van een frequentere veiligheidsdag (klein en groot). Ook daarin zijn gelukkig stappen gezet. Wat ons betreft is bezuinigen op veiligheid een ‘no go’. Wij roepen het college dan ook op, middels een motie om op veiligheid niet te bezuinigen, maar hier slim met capaciteit om te gaan.
Onze derde ambitie
Wij willen een goed bereikbare gemeente Barneveld. Barneveld gaat groeien. Bij een groeiend inwoneraantal hoort ook een wegennet dat op peil wordt gehouden. Een wegennet dat het woon-werkverkeer aankan. Een wegennet dat toerisme aankan. Daarom zijn wij ook blij dat in het hoofdlijnenakkoord van het nieuwe kabinet opnieuw de aansluiting A1/A30 is opgenomen en dat er naar (al dan niet tijdelijke) oplossingen gezocht wordt voor de botsbocht. Dit mede na een tip van ons richting Tweede Kamerlid Hester Veltman, maar laten we niet alleen naar Den Haag kijken.
Kijk naar jezelf; pak verantwoordelijkheid
Als Barneveld moeten we hard aan de slag met onze eigen infrastructuur. Daar hebben we zelf invloed op. We praten al veel te lang over de Rondweg. Verdere uitstel kan echt niet. En toch zit er weer een vertraging in, zo lezen we in de tussenrapportage. Dat is echt niet meer te verkopen. Barneveld slibt helemaal dicht. Dat is slecht voor ons vestigingsklimaat én het past niet bij een bereikbare gemeente.
Sparen voor de Rondweg
Tegelijkertijd zijn de kosten van de rondweg aanzienlijk. Dat geld kan de gemeente niet alleen ophoesten. Hiervoor moet geld opgehaald worden bij de provincie en het rijk. Daarvoor moet de gemeente zelf geld én een plan hebben. De financiering van de rondweg mag niet zorgen voor een verdere vertraging. Daarom stellen wij voor om het voorgestelde spaarpotje ‘verantwoord groeien’ om te dopen naar spaarpotje ‘Rondweg Barneveld’. Daarvoor dienen wij samen met lid Bos een amendement in. Daarnaast stellen wij voor dat elke euro die overblijft boven een voldoende weerstandsvermogen wordt toegevoegd aan deze spaarpot. Deze spaarpot moet tenminste blijven bestaan en worden aangevuld tot en met de start van de realisatie van de rondweg. Hiervoor dienen wij een motie in.
Ik heb nog veel meer ambities voor onze mooie gemeente, maar ik sluit dit blokje af. Dat brengt me bij het laatste punt:
Onze ambitie voor dit college
Al vanaf de start van dit college vraagt de Barneveldse VVD om keuzes. Keuzes om het huishoudboekje op orde te krijgen en keuzes om ambitie te tonen op belangrijke vlakken. Nu stelt dit college voor om eerst belastingen te verhogen, maar de echte keuzes worden opnieuw vooruitgeschoven. Op zijn vroegst in de kadernota van 2026 kunnen we die keuzes verwachten. Dat betekent niets meer en niets minder dan dat dit college de gehele coalitieperiode de keuzes voor zich uit heeft geschoven. Barneveld verdient beter. Het is een beetje zoals slechte aanvallers bij voetbal. Ze zijn wel aan de bal, maar ze rennen zonder visie door tot aan de achterlijn. Ze vergeten keuzes te maken, waardoor de bal niet in het doel terecht komt. Dus college: maak keuzes! Durft u dat niet, of kunt u dat niet? Laat uzelf wisselen! Op de bank zitten namelijk wél ambitieuze spelers.
Moties en amendementen.
